Το χαμόγελο της Τζοκόντας – Gioconda’s smile – Μ. Χατζιδάκις

 

Label: EMI Classics 
Catalog#: 7243 5 84221 2 2 
Format: CD, Album

Country: Europe
Released: 2004
Genre: Classical, Electronic 
Style: Modern Classical, Contemporary 
Credits: Orchestrated By – Μάνος Χατζιδάκις
Notes: The release is packaged in a book-like style.
 

 

Tracklisting:

01   Όταν Έρχονται Τα Σύννεφα (When The Clouds Come) (2:28)
02   Κοντέσα Εστερχάζυ (Countess Esterhazy) (2:55)
03   Η Παρθένα Της Γειτονιάς Μου (The Virgin In My Neighborhood) (2:59)
04   Βροχή (Rain) (2:21)
05   Προσωπογραφία Της Μητέρας Μου (Portrait Of My Mother) (2:59)
06   Το Κοντσέρτο (The Concerto) (3:28)
07   Ο κ. Νολλ (Mr. Knoll) (3:21)
08   Οι Δολοφόνοι (The Assassins) (1:59)
09   Βραδινή Επιστροφή (Returning In The Evening) (2:40)
10   Χορός Με Τη Σκιά Μου (Dance With My Own Shadow) (3:24)

 

 

ΓΕΝΙΚΑ

 

Τίτλος : «Το χαμόγελο της Τζοκόντας»
Έργο 22
Δέκα τραγούδια στο ίδιο κλίμα για ορχήστρα
Διάρκεια : περίπου 28 λεπτά
Διαθεσιμότητα Ηχογραφήσεων : υψηλή.

 

Πρόκειται για ένα ορχηστρικό δείγμα γραφής που περιλαμβάνει δέκα καθαρά ορχηστρικά κομμάτια και το οποίο είναι από πολλές απόψεις ανυπέρβλητο: το χρώμα είναι εν πολλοίς ελληνικό, είναι όμως τέλεια αναμεμειγμένο με τη δυτική τέχνη και η θεματογραφία είναι μοιρασμένη ανάμεσα στους δύο αυτούς διαφορετικούς κόσμους. Το έργο σα σύνολο παρουσιάζει τέτοιο μεγάλο πλήθος ιδεών και μουσικών εικόνων που εύκολα εντυπωσιάζει και τον πιο απαιτητικό ακροατή κλασικής μουσικής και όχι μόνον. Το έργο τελείωσε το 1964 και, σύμφωνα με τον ίδιο τον συνθέτη, αφηγείται τις φανταστικές ιστορίες μίας μοναχικής γυναίκας που ο ίδιος είχε εντελώς τυχαία συναντήσει στη Νέα Υόρκη το Φθινόπωρο του 1963 σε μία φαντασμαγορική παρέλαση στην 5η λεωφόρο. Μέρος της έμπνευσης του έργου μοιράζεται ένα συγγενικό θέμα του Βιβάλντι που «στριφογύριζε» τότε στο μυαλό του συνθέτη με επιμονή, καθώς και το έργο του Ντα Βίντσι «Τζοκόντα» που είχε δει στο εξώφυλλο ενός βιβλίου σε μία βιτρίνα βιβλιοπωλείου περνώντας για να φύγει από την παρέλαση αυτή της 5ης λεωφόρου.

  

ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΡΓΟΥ

Η ορχήστρα που χρησιμοποιείται είναι η μεγάλη, σύγχρονη κλασική ορχήστρα, όμως, έχει δεχθεί απλόχερα και με φιλόξενο πνεύμα – επιβολής του συνθέτη – τους μακρινούς αλλά ευπρόσδεκτους συγγενείς – στο έργο ακούγονται (κρίνοντας από το αυτί μου και μόνον και χωρίς να έχω ακόμα την παρτιτούρα της ορχήστρας) εκτός από τους γνώριμους κλασικούς ορχηστικούς ήχους, ακόμη : μία κιθάρα και σε κάποια μέρη δύο κιθάρες, μπουζούκι, τσέμπαλο με δύο κλαβιατούρες (σειρές από πλήκτρα), ίσως μαντολίνο, «μαλακοί» ήχοι drums, σαξόφωνο σοπράνο και ίσως μία ή δύο ηλεκτρικές κιθάρες χωρίς όμως «σκληρό» εφφέ. Σε αρκετές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται κλασικοί ήχοι που είναι διαδεδομένοι στη μουσική τζαζ : τρομπέτα με σορντίνα, βαϊμπράφωνο, κόντρα μπάσο πιτσικάτο και διάφορα τέτοια. Πρέπει οπωσδήποτε να τονίσω ότι τα παραπάνω ηχοχρώματα των «μη δυτικών» – ας μου επιτραπεί – οργάνων συνδυάζονται με τέτοια απίστευτη τελειότητα με τους κλασικούς ήχους της ορχήστρας που μένει κανείς με το στόμα ανοικτό, όταν αρχίσει να συνειδητοποιεί τι ακούει! Εδώ αρχίζει ο μύθος του Μάνου Χατζιδάκι – ο οποίος δεν πρόκειται να τελειώσει πότε … Οι μελωδίες, άλλοτε θυμίζουν δυτικότεχνα έργα και άλλοτε ελληνική λαϊκή μουσική, ο συνδυασμός που οδηγεί τον ακροατή στην τελειότητα. Οι εμπνεύσεις που συνδέουν διαφορετικές φράσεις και γενικά αλλάζουν το στιγμιαίο ακουστικό-ψυχολογικό κλίμα είναι καταπληκτικές και βαλμένες «με μαγικό χέρι». Το αρμονικό υπόβαθρο συνδυαζόμενο με την καταπληκτική ενορχήστρωση δίνουν τη χαριστική βολή στον εμβρόντητο ακροατή. Ποτέ δεν ήταν δυνατόν να καταφέρει κάποιος να συνδυάσει ομάδες ήχων, ομάδες εκφραστικών ιδεών, ομάδες μουσικών κόσμων και ομάδες εκφραστικών στυλ με τόσο αριστουργηματικό τρόπο δίνοντας τέτοια αίσθηση ροής στα πλαίσια όλου του έργου, αλλά και τέτοια τελική μουσικό-τεχνική ομοιογένεια η οποία συνδυάζεται με μεγάλη ποικιλία μέσων και εκφράσεων που προκαλεί τεράστια τελική εντύπωση.

  

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΕΡΓΟΥ

Ο αθάνατος Μάνος Χατζιδάκις έχει δώσει έναν ακόμη καλλιτεχνικό τρόπο για να βοηθήσει τον ακροατή να «διεισδύσει» στον μυστικό του κόσμο – τουλάχιστον όσον αφορά το συγκεκριμένο έργο: εκτός από την πανέμορφη εισαγωγή-σημείωμα του συνθέτη, όπου περιγράφει το πώς ουσιαστικά εμπνεύστηκε το έργο, συνεχίζει δίνοντας για κάθε ένα από τα δέκα μουσικά κομμάτια που απαρτίζουν τη συνολική σύνθεση και κάποιες μικρές σημειώσεις-«ψυχολογικής επαφής» με το κλίμα του έργου, γραμμένες όλες με πανέμορφο τρόπο, οι οποίες δίνουν άλλα φτερά στη φαντασία του ακροατή που θα συγκεντρωθεί νοητικά στο έργο. Όπως έχω αναφέρει και άλλη φορά στην ιστοσελίδα αυτή, θεωρώ ότι ο Μάνος Χατζιδάκις έδινε σε κάθε όργανο του έναν ιδιαίτερα δραματικό ρόλο που προσωπικά μου θυμίζει αρχαία ελληνική τραγωδία. Ίσως σε αυτό να συντελούν και πολλά από τα θέματά του, που έχουν μία «υπόγεια» ταραχή – ίσως και μία μελαγχολική διάθεση – που ενώ φαίνεται αρχικά πολύ ισχυρή, τελικά παραδίδεται σε κρυφά χαμόγελα και υποσχέσεις χαράς. Σε αρκετά μέρη το τσέμπαλο παίζει βασικό ρόλο φορέα της μελωδικής γραμμές και δίνει έναν απαλό τόνο, ο οποίος, όμως, λόγω της ιδιόμορφης ενορχήστρωσης δεν θυμίζει σχεδόν σε τίποτα ηχόχρωμα μπαρόκ και προκλασικισμού, αλλά, μάλλον δίδει μία ελαφριά κλασική διάθεση στην όλη σύνθεση. Τα πνευστά χρησιμοποιούνται «καλλιτεχνικά» και χωρίς να ορμάνε «σαν ταύρος σε υαλοπωλείο» – ειδικά τα χάλκινα. Τα έγχορδα έχουν ποικίλους ρόλους στα διάφορα μέρη, από μελωδία μέχρι ρυθμική υπόσταση, ή αρμονικές λειτουργίες. Το τελευταίο μέρος, έχει μία ήρεμη τζαζ απόχρωση σε αντίθεση με τα υπόλοιπα που γέρνουν είτε προς το δυτικότροπο είτε προς το «ελληνότροπο» στίγμα γραφής. Θεωρώ το έργο σαν μοναδικού χαρακτήρα και ένα από τα πιο πρωτότυπα που έχω ακούσει ποτέ μου. Ο Μάνος Χατζιδάκις ήταν τεράστια μεγαλοφυΐα.

 

 ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΜΗΜΑΤΩΝ

 ΟΤΑΝ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ – Διάρκεια 2:28 – Παίζει όμορφα τον ρόλο εισαγωγής στο έργο. Η μελωδία είναι πανέμορφα κλασική και ρέει απίστευτα. Όλα μαζί τα όργανα έχουν στρώσει τον χορό και συνεχίζουν.

  

ΚΟΝΤΕΣΣΑ ΕΣΤΕΡΧΑΖΥ – Διάρκεια 2:55 – Η αρχική ιδέα είναι καταπληκτική – δεν την έχω ακούσει από κανένα κλασικό συνθέτη πριν. Η ευαισθησία που εκπέμπουν τα πνευστά είναι συγκινητική. Η συνέχεια είναι ακόμη καλύτερη. Παρατηρείστε την όμορφη εξέλιξη του θέματος.
 

 

Η ΠΑΡΘΕΝΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΜΟΥ – Διάρκεια 2:59 – Αρχίζει με ρυθμικές αρετές και συνεχίζει με επίμονη μελωδία που ρέει ελεύθερα. Προσέξτε τη χρήση διαφορετικών εικόνων για την παρουσίαση της ίδιας μελωδίας πολλές φορές. Αυτός είναι ο αληθινός Μάνος Χατζιδάκις!

 

ΒΡΟΧΗ – Διάρκεια 2:21 – Έντονο ρυθμικό στοιχείο που ξανά «διαλύεται» σε μελωδικές τροπές. Αυτή τη φορά έχουμε συνθετότερη θεματική επεξεργασία. Ακούστε προσεκτικά το όλο μέρος. Το τέλος είναι υπέροχο.
 

 

ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΜΟΥ – Διάρκεια 2:59 – Αυτό το κομμάτι ταιριάζει πιο πολύ με τη μορφή της «Τζοκόντα» από κάθε άλλο. Αναγεννησιακές επιρροές που τελικά στρέφουν στο αρχικό σημείο συνάντησής τους. Απλά πανέμορφο.

 

ΤΟ ΚΟΝΤΣΕΡΤΟ – Διάρκεια 3:28 – Το αναγεννησιακό κλίμα συνεχίζεται με άλλη ρευστότητα και βάρος. Η μελωδία είναι στρωτή και προκαλεί την περιέργεια. Το σόλο του όμποε είναι πολύ μουσικό και ταιριαστό. Η όλη εξέλιξη του μέρους είναι μισο-αναμενόμενη και μισο-ξαφνιάζει. Έτσι είναι ο Μάνος Χατζιδάκις. Το θέμα όσο περνάει η ώρα φοράει τα «καλά» του.
 

 

Ο κ. ΝΟΛΛ – Διάρκεια 3:21 – Φαντάζει μοναχικό και περιέχει μελαγχολία. Το σόλο σαξόφωνο σοπράνο δίνει άλλη τροπή. Η υπομονή κάνει θαύματα και σιγά-σιγά η μουσική «λαμπυρίζει» περίεργα. Περνάμε σε πιο φωτεινά σημεία χωρίς όμως να χάσουμε τις αναμνήσεις της αρχής μας.

 

ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ – Διάρκεια 1:59 – Νευρωτικά έγχορδα αντιπαλεύουν με το τσέμπαλο, το οποίο επικρατεί εύκολα υποστηριζόμενο από ξύλινα πνευστά. Η κιθάρα δίνει άλλον τόνο, πιο μαλακό, αλλά… το αρχικό θέμα μας κυνηγάει ακόμα… πάει χάθηκε όμως. 

 

ΒΡΑΔΙΝΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ – Διάρκεια 2:40 – Μαλακό και ήρεμο στην αρχή του περιμένει σιγά-σιγά ενισχύσεις από την υπόλοιπη ορχήστρα. Τα έγχορδα συνδράμουν όπως μπορούν και στο τέλος πρωταγωνιστούν. Απίστευτα θεματικά ηχοχρώματα – προσέξτε τα!  

ΧΟΡΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΚΙΑ ΜΟΥ – Διάρκεια 3:24 – Αρχικά αρκετά σκοτεινό αν και ήρεμο και καλοσυνάτο. Θυμίζει νυχτερινή συνωμοσία στο σκοτάδι. Αργότερα γίνεται πιο κοσμοπολίτικο και «φλύαρο». Αναμφισβήτητα έχει «τζαζ» καταβολές, ειδικά στην ενορχήστρωση. Τελικά η νότα αισιοδοξίας κυριαρχεί, δυναμώνει με το τελικό «κρεσέντο» και καταλήγει σε ένα εντυπωσιακό και αντάξιο της όλης σύνθεσης φινάλε.
 

 

  

ΤΕΛΙΚΗ ΕΝΤΥΠΩΣΗ

 Αυτή η σύνθεση ανήκει στη σπάνια κατηγορία κομματιών που σου δίνει ταυτόχρονα μεγάλα περιθώρια να «ανοίξεις» το μυαλό σου αλλά και τα αυτιά σου, όσο και να μπεις σε ολοκάθαρα νέα αισθητικά μονοπάτια και γραμμές. Πρόκειται για σύνθεση με μεγάλη πρωτοτυπία και εξίσου μεγάλη ευαισθησία – αντάξια της μεγαλοφυΐας του πολύ μεγάλου μας συνθέτη. Η ορχήστρα – επαυξημένη ακριβώς όσο και όπως χρειαζόταν – γίνεται μάρτυρας ενός αισθητικού και υψηλά καλλιτεχνικού θαύματος που διαρκεί συνέχεια όσο οι μαγικές νότες του αξεπέραστου αυτού συνθέτη συνεχίζουν να ακούγονται μέσα στις ψυχές μας. Περιττό να ξαναπώ για την καταπληκτική τεχνική αρτιότητα του έργου, η οποία, όμως, για να γίνει αντιληπτή χρειάζονται πολλαπλές ακροάσεις. Όλα τα διαθέσιμα μέσα χρησιμοποιούνται με την πρέπουσα οικονομία και μουσικότητα και συνεισφέρουν όσο και όπως πρέπει στο ψυχολογικό κλίμα του όλου έργου. Δεν χρειάζεται να πω κάτι άλλο περιττό, πάντα τα σπάνια αριστουργήματα γίνονται φανερά από μόνα τους!

 

  

 

 

Κείμενο του Μάνου Χατζιδάκι που συνοδεύει το έργο

 

Σε μια παρέλαση στη Νέα Υόρκη, με μουσικές, με χρώματα και με πλημμυρισμένη από κόσμο την 5η Λεωφόρο, βρισκόμουν μια Κυριακή απόγευμα το φθινόπωρο του 1963 όταν συνάντησα μια γυναικούλα να περπατάει μοναχή με μιαν απελπισμένη αδιαφορία για ότι συνέβαινε γύρω της χωρίς κανείς να την προσέχει, χωρίς κανέναν να προσέχει, μόνη, έρημη μες στο άγνωστο πλήθος, που την σκουντούσε, την προσπερνούσε ανυποψίαστο, εχθρικό, αφήνοντας την να πνιγεί μες στη βαθιά πλημμύρα της λεωφόρου, μέσα στη θάλασσα που ακολουθούσε, μέσα στ’ αγέρι που άρχισε να φυσά. 

Έμεινα στυλωμένος, ο μόνος που την πρόσεξε, κι έκαμα να την πάρω από πίσω, να την ακολουθήσω και πλησιάζοντάς την να της μιλήσω, χωρίς να ξέρω τι να της πω, μα ίσαμε ν’ αποφασίσω, την έχασα από τα μάτια μου. Έτρεξα λίγο μπρος, ανασηκώθηκα στα πόδια μου για να την ξεχωρίσω, μα η μεγάλη μαύρη θάλασσα του κόσμου την είχε καταπιεί. Μέσα μου κάτι σκίρτησε οδυνηρά. Χωρίς να καταλάβω, είχα σταθεί έξω από το βιβλιοπωλείο του Ριτζιόλλι και στη βιτρίνα του, απέναντί μου ακριβώς, βρισκόταν ένα βιβλίο για τον Ντα Βίντσι με την Τζοκόντα στο εξώφυλλο του να μου χαμογελά απίθανα αινιγματική, αυτόματα μεγεθυμένη, όσο η γυναίκα που χάθηκε στο δρόμο.

Δεν ξέρω γιατί όλ’ αυτά μπερδεύτηκαν περίεργα μέσα μου, μαζί μ’ ένα εξαίσιο θέμα του Βιβάλντι που είχα ακούσει πριν από λίγες μέρες και που εξακολουθούσε να επανέρχεται τυραννικά στη μνήμη μου.

 

Τα δέκα αυτά τραγούδια γράφτηκαν μ’ ένα συγκερασμό απελπισίας και αναμνήσεων. Το θέμα είναι η γυναίκα έρημη μες στην μεγάλη πόλη. Το κάθε τραγούδι είναι κι ένας μονόλογός της  κι όλα μαζί συνθέτουν την ιστορία της. Μια ιστορία σύγχρονη και παλιά μαζί.

 

Κι αν το κάθε τραγούδι είχε στίχους, θα ‘λεγε περίπου αυτά

 

  

ΟΤΑΝ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ

Τα σύννεφα πυκνά πυκνά μαζεύονται κι απειλούν την ισορροπία μου

σ’ έναν αβέβαιο κόσμο.

Ας μπορούσα να τα σταματήσω…

Ας μπορούσα να διαφύγω μέσα από μια στενή λουρίδα ουρανού.

Που θα με πήγαινε και ποιον θα συναντούσα εκεί;

Όμως τα σύννεφα έχουν μαυρίσει τον ορίζοντα,

την πόλη,      την καρδιά μου     και κάθε ελπίδα έχει χαθεί.

Τα σύννεφα είναι κατάρα κι απειλή. Τα σύννεφα με σκεπάζουν. Κι είναι σιωπή.

 

ΚΟΝΤΕΣΑ ΕΣΤΕΡΧΑΖΥ

Απ’ το ανοιχτό παράθυρο μου κοιτάζω τα σύννεφα και πέφτουν στάλες χωρίς να καταλάβω αν είναι απ’ τα μάτια μου ή από τον ουρανό στα λουλούδια που καλλιεργεί στο δικό της παράθυρο η κοντέσσα Εστερχάζυ, ακριβώς κάτω από το δικό μου δωμάτιο. Ο γιος της κοντέσσας, μαθητής που διάβαζε στο παραθύρι, είδε τις στάλες, γύρισε και με κοίταξε και μου χαμογελάει. Η κοντέσσα έκλεισε βιαστικά το παράθυρο, τον πήρε μέσα και του δειξε τα σκυθρωπά πορτραίτα των προγόνων του θυμίζοντας του πως ποτέ ένας Εστερχάζυ δεν χαμογελάει στον ουρανό.

 

Η ΠΑΡΘΕΝΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΜΟΥ

Την ίδια ώρα οι γείτονες μου, περίεργοι, έκπληκτοι και βιαστικοί, μαζευόντουσαν στην εκκλησιά να δουν το θαύμα που από στόμα σε στόμα είχε μαθευτεί. Η Παναγιά κλαίει. Τρέχω κι εγώ, μ΄ από τον κόσμο δεν μπορώ να μπω. Όλοι μιλούν με φόβο και με περιέργεια για το θαύμα. Είναι η μοναδική Παναγία της πολιτείας που κλαίει, κι είναι πολύ για τη μικρή κι ασήμαντη γειτονιά μας. Παρακαλώ για να μ αφήσουνε να μπω, θέλω να δω, με σπρώχνουν, με πατούν, πονώ, ίσαμε που άρχισα να κλαίω κι εγώ. Μα ξαφνικά σαν μ είδανε να κλαίω, όλοι τους γύρω μου φτιάξανε κύκλο και σιγά σιγά απομακρυνόντουσαν από κοντά μου ταραγμένοι αφήνοντας με μόνη στο κέντρο ενός κύκλου που ολοένα μεγάλωνε, κι εγώ να κλαίω και να γίνομαι ένα μικρό σημάδι της πολιτείας, ενώ αυτοί να φεύγουν και να χάνονται στους γύρω δρόμους ψελλίζοντας: Η Παναγία που κλαίει.

 

 

Η ΒΡΟΧΗ

Τότες με είδε ο ουρανός κι έκλαψε κι αυτός.

Μια καταιγίδα ξέσπασε κραυγάζοντας κι ενώθηκε με τις κραυγές και τις δικές μου και καθενός που βρέθηκε σ΄ αυτή την πόλη μοναχός. Ίσαμε που ένα σφύριγμα σκίζει την πολιτεία στα δύο και ξεψυχάει στα πόδια μου, αφήνοντας να διαφανεί ο παλιός ήχος από ένα τσέμπαλο, που μεσ’ τη νύχτα με οδήγησε στο εσωτερικό ενός σιωπηλού σπιτιού -ενός σπιτιού που κατοικεί η μητέρα μου.

  

ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΜΟΥ

Η μητέρα μου είναι γλυκιά και τρυφερή και μ’ αγαπάει.
Θα ’θελε ν ’άχε σταματήσει ο χρόνος εκείνη τη στιγμή που μ’ έχει αντίκρυ και με κοιτάζει.
Γνωρίζω εκείνη τη στιγμή καλά, μα δεν μπορώ, ούτε μπορεί να τη σταματήσει. Κι έτσι θα μείνει πάντα στη μνήμη μας, ευγενική και τρυφερή να καρτεράει μια δυο στιγμές που πέρασαν, μια δυο στιγμές που έζησα μοναδικά για κείνη.

 

ΤΟ ΚΟΝΣΕΡΤΟ

Βρίσκομαι σε μιαν αίθουσα συναυλιών. Παίζουν Βιβάλντι και με το πρώτο θέμα βλέπω το κάθισμα πλάι μου αδειανό. Αρχίζω να σε φτιάχνω με την φαντασία μου και να σε βλέπω πλάι μου ν’ακούς μαζί μου μουσική. ‘Ομως έρχεται πάλι το πρώτο θέμα και μου δείχνει το κάθισμά σου αδειανό.

Σε ξαναφτιάχνω με αγωνία και για να μή μου φύγεις πιάνω το χέρι σου και στο κρατώ μες στο δικό μου, ίσαμε που ‘ρχεται ξανά το πρώτο θέμα κι αφήνει άδειο το κάθισμά σου.

Χαϊδεύω τ’ άδειο κάθισμα που ‘ναι ζεστό από το κορμί σου, αρχίζω πάλι πλάι μου να νιώθω την αναπνοή σου, αλλά το πρώτο θέμα οριστικά, τυραννικά κι’ απελπισμένα μου φανερώνει την αλήθεια. Εγώ είμαι μόνος, το κάθισμα άδειο κι εσύ δεν υπάρχεις.

 

Ο κ. ΝΟΛΛ

Βγαίνοντας με πλησιάζει ένα ξανθό νέο παιδί. Όλοι από γύρω μας εξαφανίστηκαν και μείναμε μόνο οι δυο, κι αυτός να με κοιτάζει λίγο θλιμμένα και λίγο ειρωνικά. Μου λέγει:

«Είμαι μια περίπτωση Νέου, που θα ‘θελε να σας γνωρίσει». Του απαντώ πως είμαι ολομόναχη και πως δεν είμαι έτοιμη να τον δεχτώ. Κι ήθελα τόσο πολύ μα δεν τολμούσα. Εκείνος μου χαμογέλασε, είπε «Κρίμα», και άφησε στα χέρια μου μια κάρτα του, μα ώσπου να δω τι έγραφε, είχε εξαφανιστεί.

Η κάρτα είχε εξαφανιστεί.

Η κάρτα είχε τυπωμένες δυο μόνο λέξεις: Νολλ, ο Θάνατος.

 

ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ

Αυτόματα γύρω μου αστράψανε φώτα πράσινα, κόκκινα, πορτοκαλλιά, ο κόσμος πηγαινοερχόταν, μου ρίχνανε ματιές που με κορόιδευαν, μου τρύπαγαν τα σωθικά, με τις φωνές τους πρόστυχες σκίζαν τα ρούχα μου, περνούσανε βελόνες στο κορμί μου, έτρεχα να γλυτώσω, μα από παντού ξεφύτρωναν οι Δολοφόνοι.

 

ΒΡΑΔΙΝΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

Τέλος βρέθηκα στην απομακρυσμένη γειτονιά μου, σκισμένη, ματωμένη και τσακισμένη, χωρίς ζωή, να περπατώ στον έρημο μα γνώριμο μου δρόμο, μ όλα τα σπίτια σιωπηλά, να με κοιτάζουν εχθρικά να προσπερνώ, θλιμμένη αβάσταχτα, γιατί δεν εσταμάτησα τη στιγμή που θέλησε η μητέρα μου, γιατί δεν είπα «ναι» στον κ. Νολλ, γιατί δεν άφησα να μ αφανήσουν οι δολοφόνοι.Τώρα ένας έναστρος μα παγωμένος ουρανός με συνθλίβει και με κάμει να τρέχω σούρνωντας τα βήματα μου προς το σπίτι μου.

 

 

ΧΟΡΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΚΙΑ ΜΟΥ

Σαν μπήκα σπίτι μου άρχισα να χορεύω.

Ο ήχος μιας μπάντας με παρασύρει.

Σκίζω το τοίχο, βρίσκομαι στους δρόμους, χρωματισμένους εφιαλτικά κι οι μπάντες να χτυπάνε στους ρυθμούς ξέφρενα, ενώ εγώ χάνομαι μέσα στο χρόνο, μόνος, έρημος, μέσα από εκεί που ήρθα, αφήνοντας πίσω μου ένα χαμόγελο παντοτινό στη μνήμη των ανθρώπων.

Γιατί ποτέ κανείς δεν θα γνωρίσει αν ήρθα, αν έφυγα κι αν πράγματι υπήρξα κάποτε τυχαία ανάμεσά τους

 

Μάνος Χατζιδάκις

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Videos με το έργο

 

 

 

ΟΤΑΝ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ – Διάρκεια 2:28

  

ΚΟΝΤΕΣΣΑ ΕΣΤΕΡΧΑΖΥ – Διάρκεια 2:55

   

Η ΠΑΡΘΕΝΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΜΟΥ – Διάρκεια 2:59

  

ΒΡΟΧΗ – Διάρκεια 2:21

  

ΠΡΟΣΩΠΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ ΜΟΥ – Διάρκεια 2:59

   

ΤΟ ΚΟΝΤΣΕΡΤΟ – Διάρκεια 3:28

 

Ο κ. ΝΟΛΛ – Διάρκεια 3:21

  

ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ – Διάρκεια 1:59

  

ΒΡΑΔΙΝΗ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ – Διάρκεια 2:40

  

ΧΟΡΟΣ ΜΕ ΤΗ ΣΚΙΑ ΜΟΥ – Διάρκεια 3:24

 

 

 

Καναλιώτης 

 

 

 

 

 

http://www.artissimo.gr/greek/cm_worksx_andx_partsx/Manosx_Hatzidakisx_workx_Giocondax_smilex.htm